Jałowiec
Jałowiec (Juniperus)
Jałowce są jednymi z bardziej lubianych przez ogrodników iglakami. Ogromny wybór odmian różniących się rozmiarem, wysokością, pokrojem, formą i kolorem igieł sprawia że każdy znajdzie coś dla siebie.
Jałowce to należące do rodziny cyprysowatych rośliny iglaste, obok sosny, najbardziej rozpowszechnione na całym świecie. Znanych jest ok 70 gatunków, z czego 2 występują naturalnie w Polsce (j. pospolity i j. sabiński). Jedną z cech warunkujących ich popularność są niewielkie wymagania siedliskowe.
Liście w postaci sztywnych kłujących igieł lub łusek, ułożone są parami lub po 3 w okółkach. Kwiaty jednopłciowe a całe rośliny mogą być jedno lub dwupienne. Owocem jałowca są szyszkojagody w kolorach od niebieskich przez fioletowe po czarny.
Rośliny pełnią funkcje ozdobne ze względu na wybarwienie liści, okrywowe gdyż mogą szybko wypełnić puste przestrzenie lub dekoracyjne w formie bonsai. Jałowce wykorzystuje się do ochrony stoków przed erozją lub jako osłony przed wścibskim wzrokiem sąsiadów. Jedyną ich wadą są liście które po wyschnięciu mogą być bardzo kłujące. Dla niektórych niepożądaną właściwością może być to, że jałowce są drugim żywicielem rdzy, która łatwo przenosi się na grusze, głóg, róże i jarzębinę.
-
Jałowiec nadbrzeżny SCHLAGER
27,00 złRozłożysty, okrywowy iglak o płożących, horyzontalnych pędach. Barwa igieł intensywnie zielono-srebrzysta. Idealny do sadzenia na skarpach i w zadarnianiach. -
Jałowiec pospolity GOLDSCHATZ
25,00 złjałowiec o pięknych złocistych igłach. Sprawdzi się w donicach na balkonach i tarasach
-
Jałowiec chiński BLUE ALPS
6,00 złOdmiana męska, nie zawiązująca owoców. Najbardziej srebrzysto niebieski jałowiec o niewielkich wymaganiach glebowych.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec chiński STRICTA
18,00 złPopularna odmiana o szerokokolumnowym pokroju i srebrzysto zielonych igłach. Polecana do ogrodów skalnych, wrzosowisk i do pojemników.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec nadbrzeżny EMERALD SEA - na pniu
190,00 złBarwa igieł intensywnie zielono srebrzystych.
Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec pospolity GOLD CONE
19,00 złCiekawa odmiana o kolumnowym, strzelistym pokroju i intensywnie żółtym, złocistym ulistnieniu. Gold Cone sprawdzi się na szpalerach, skalniakach czy jako soliter.
Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec pospolity GOLDSCHATZ - na pniu
190,00 złjałowiec o pięknych złocistych igłach. Sprawdzi się w donicach na balkonach i tarasach
Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec pospolity GREENMANTLE
18,00 złWolno rosnący, łatwy w uprawie krzew. Tworzy gęste ciemnozielone kobierce. Greenmantle polecany jest jako roślina okrywowa i do pojemników. Jałowiec podobny do odmiany Green Carpet.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec pospolity GREENMANTLE - na pniu
190,00 złWolno rosnący, łatwy w uprawie krzew. Tworzy gęste ciemnozielone kobierce. Greenmantle polecany jest jako roślina okrywowa i do pojemników. Jałowiec podobny do odmiany Green Carpet.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
-
Jałowiec pospolity WILSEDER BERG
15,00 złMalowniczy krzew o przewieszających się pędach, tworzy bardzo efektowną i dekoracyjną formę. Idealny do eksponowanych miejsc sadzony jako soliter.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny -
Jałowiec pośredni AUREA
15,00 złAtrakcyjna odmiana płożąca o złocistej barwie igieł.Produkt chwilowo niedostępnyNiedostępny
Właściwości jałowca
Owoce jałowca pospolitego mają bardzo przyjemny, balsamiczny zapach, który jest związany z obecnością olejków eterycznych, a ich smak jest lekko słodkawy i szczypiący. Wyciągi z owoców jałowca mają działanie: moczopędne, żółciopędne i żółciotwórcze, wiatropędne, przeciwreumatyczne, przeciwbakteryjnie. Olejek jałowcowy wykazuje silne działanie drażniące na skórę, dzięki czemu wywołuje uczucie ciepła i działa kojąco na bóle reumatyczne.
Preparaty z wyciągami z owoców jałowca pospolitego należy zawsze stosować zgodnie z ulotką czy zaleceniami lekarza.
Uwaga: Tylko jałowiec pospolity może być surowcem zielarskim, pozostałe są mniej lub bardziej trujące.
Gatunki i odmiany jałowca
Wśród najbardziej rozpowszechnionych gatunków spotykamy:
- Jałowiec łuskowaty (Juniperus squamata) - może przybierać formy od niewysokiego krzewu lub drzewa. Igły grube sztywne mocno kłujące. Odmiany: Blue Star w formie nieregularnego półokrągłego krzewu, Blue Carpet czyli forma płożąca, ale lubi się podnieść do ok 60 -70 cm.
- Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis) - bardzo niski (wysokość rośliny nie przekracza 45 cm), płożący się po ziemi krzew (wiele odmian jest znacznie niższa). Tworzy na ziemi gęsty dywan, który po wielu latach może osiągnąć średnicę kilku metrów. Doskonała roślina okrywowa, jest mało wymagający i łatwy w uprawie. Można nim obsadzać skały, murki i z powodzeniem może rosnąć w pojemnikach. Odmiany: Blue Chip, Golden Carpet, Wiltoni, Prince of Wales, Limeglow, Icee Blue, Blue Forest, Variegata.
- Jałowiec chiński (Juniperus chinensis) - Dość duży krzew lub drzewo o drobnych liściach ( 8 -15 mm) w postaci igiełek i łusek, przylegających do pędów. Odmiany: Blue Alps, Stricta, Variegata.
- Jałowiec skalny (Juniperus scopulorum) - szybko rosnący krzew lub drzewo o skierowanych ku górze pędach, osiągający wysokość 10- 15 m. Odmiany: Blue Arrow rośnie wolno, ma zwarty kolumnowy pokrój, dorasta do 3 m., Skyrocket rośnie szybko osiąga 6- 8 m wysokości.
- Jałowiec pospolity (Juniperus communis) - gatunek bardzo zmienny, od odmian płożących po wysokie do kilkunastu metrów drzewa. Liście tylko igiełkowe, szyszkojagody nie drewnieją jak u innych gatunków. Rośnie dość wolno, zwykle kilka cm rocznie, ale nawożony i w dobrych warunkach może przyrastać do 15 cm. Jałowiec pospolity jest gatunkiem światłolubnym, choć potrafi się utrzymywać i rosnąć przy zacienieniu 80% światła dziennego. Zmienność form powoduje że nie sposób tu wymienić podgatunków i odmian jałowca pospolitego.
- Jałowiec sabiński (Juniperus sabina) - Silnie rozrastający się, płożący się nisko po ziemi krzew. Liście łuskowate trójkątnie, przylegające do gałązek, tępe. Mają długość 1–3 mm i zachodzą na siebie dachówkowato. Liście igiełkowate tylko na młodych pędach. Roślina zawiera trujący sabinol o charakterystycznym zapachu. Odmiany ozdobne: Tamariscifolia o wolnym wzroście, Variegata o przebarwionych końcówkach pędów.
- Jałowiec pośredni (Juniperus x media) - mieszańce międzygatunkowe. Grupa jałowców spośród której wyselekcjonowano wiele odmian o pożądanych przez hodowców cechach np: Pfitzeriana w różnych odsłonach, Mint Julep, Old Gold, Gold Star, Aurea i wiele innych.
- Jałowiec nadbrzeżny (Juniperus conferta) - gatunek płożący się po ziemi, zwykle nie przekracza wysokości 40 cm. Ma dość długie (2,5 cm), ostro zakończone liście.
Wymagania jałowców i ich pielęgnacja
Jałowce lubią stanowiska słoneczne, lecz zniosą spore zacienienie choć w takim miejscu mogą nie wydać owoców. Preferują przepuszczalne, gliniasto-piaszczyste podłoża, ale na innych, w tym również stosunkowo słabych też sobie poradzą. Jałowce doskonale znoszą okresową suszę, niskie temperatury i miejskie zanieczyszczenia powietrza. Dobrze reagują na cięcie, i można je formować. Tolerują szeroki zakres pH gleby i zasolenie.
Jałowce nie lubią przesadzania i źle znoszą stagnującą wodę, przy czym szczególnie wrażliwe są okazy męskie.
Nawożenie jałowców azotem powinno się zakończyć już w lipcu, gdyż zbyt świeże przyrosty nie zdążą przygotować się do zimy i mogą przemarzać. Lepiej podać nawozy wzbogacone w fosfor i potas które wpłyną na lepszy rozwój bryły korzeniowej, co wpłynie na lepsze nawodnienie rośliny a przez to na dobre zimowanie.
Wysokie odmiany kolumnowe warto związać przed zimą by nie rozłożyły się pod ciężarem śniegu.
Choroby i szkodniki
Mszyce, przędziorki, ochojniki, miodownica żywotnikowa powodują osłabienie wzrostu, przebarwienia liści i deformację pędów.
Najgroźniejszą z chorób na jałowcu jest Phytophthora, która powoduje brązowienie liści oraz pędów i w konsekwencji śmierć całej rośliny. Porażone rośliny gdy są szczególnie cenne można próbować leczyć, a te mniej wartościowe najlepiej od razu wykopać, spalić i tym miejscu nie sadzić roślin iglastych. Inną bardzo groźną chorobą jest rdza jałowców, która objawia się w postaci białej grzybni na pędach która z czasem zmienia barwę na brązową, aż do pojawienia się galaretowatych narośli. Porażone pędy słabiej rosną aż w końcu zamierają. Przy zwalczaniu rdzy usuwamy wszystkie porażone pędy i stosujemy oprysk chemiczny.