Topola
Topola (Populus)
Rodzaj Topola obejmuje kilkadziesiąt gatunków drzew liściastych które łatwo się ze sobą krzyżują dając mnóstwo mieszańców. Są to wysokie drzewa osiągające do 50 m wysokości, rzadziej krzewy. Charakterystyczne dla topoli są jej pąki: ostro zakończone, często długie, walcowate lub kanciaste, okryte kilkoma łuskami i często lepkie. Liście topoli są sezonowe różnej wielkości. Kształt liści może być zmienny w trakcie rozwoju. Bardzo charakterystyczne są również nasiona topoli (biały puch). Drzewa szybko rosnące ale "krótkowieczne". Dwupienne czyli na osobnych drzewach rozwijają się tylko kwiatostany męskie lub żeńskie.
Topole należą do gatunków pospolicie występujących w naszej strefie klimatycznej. Używane są głównie do nasadzeń przy drogach i w parkach i w terenach osiedlowych. Z mieszańców topoli wyhodowano bardzo szybko przyrastające odmiany energetyczne.
-
Topola amerykańska PURPLE TOWER (PBR)
29,00 złBardzo ciekawa odmiana topoli o dużych, błyszczących, bordowych liściach.
Popularne gatunki topoli
- topola szara (Populus × canescens)-dorasta do wysokości 30 m. Korona szeroka, w górnej części wysklepiona. Pień gruby z nielicznymi, potężnymi i gładkimi konarami. Końcowe gałęzie są cienkie, nieco zwisłe. Kora szaro-biała, Liście z wierzchu błyszczące i silnie owłosione od spodu. kształt okrągławy, z brzegiem zatokowym. Młode listki pokryte są kremowo-szarym kutnerem, na starszych kutner jest rzadki i szary.
- topola biała (Populus alba), białodrzew - kora szaro-biała, w wyższych częściach pnia srebrzystoszara, młodych gałęzi długo pozostaje gładka kremowo-biała. Liście 3–5 klapowe o długości 6–12 cm. Od góry ciemnozielone i błyszczące, od spodu pokryte kutnerem (srebrzyste).
- topola osika (Populus tremula) syn. osika, topola drżąca - osiąga wysokość do około 30 m. i grubość 1 m. Szybko rosnące drzewo o smukłym pokroju. Liście prawie okrągłe długości do 10 cm.
- topola osikowa (Populus tremuloides) - dorasta do 20 m wysokości, pień wysoki, prosty. Korona luźna. Liście prawie okrągłe wielkości 4 - 8 cm, na brzegu karbowane. Liście wyrastające na pędach odroślowych są dużo większe. Ogonek liściowy bocznie spłaszczony
- topola wielkolistna - dorasta do 25 m wysokości ma prosty pień, liście do 35 cm długości, sercowate od spodu wełniste, kwiaty do 20 cm długości obupłciowe (gatunek samopylny).
- topola chińska, topola simona (Populus simonii)- Posiada płaczący pokrój. Dorasta do 20 m Liście są romboidalne, nieco spłaszczone. Mają od 5 do 12 cm długości.
- topola maksymowicza (Populus maximowiczii)- niskie drzewo o szarej korze i wyjątkowo obfitym puchu wytwarzanym podczas kwitnienia.
- topola czarna (Populus nigra L.) syn. sokora, sokorzyna, jasiokor, topola nadwiślańska - Wykorzystywana jest jako roślina ozdobna, lecznicza. Drewno topoli czarnej można wykorzystać wyrobu celulozy i sklejki. Dorasta do 30 metrów wysokości, i ponad 3 m średnicy pnia. Liście długości 5-12 cm, jajowatorombowate, do trójkątnych, z brzegiem karbowano-piłkowane. Młode liście mają zielono-czerwonawy kolor, z czasem robią się ciemnozielone, z mocnym połyskiem, od spodu jasnozielone, matowe.
- topola kanadyjska (Populus × canadensis), topola późna - drzewa osiągające wysokości do 30-40 metrów oraz do 3 m średnicy pnia, z szeroką, wysoką i luźną koroną. liście trójkątne, mają około 7-8 cm długości, u nasady są ścięte lub lekko sercowate, na brzegach faliste. drzewo szybko przyrasta a drewno jest miękkie, można z niego produkować celulozę.
- topola balsamiczna (Populus balsamifera, syn. Populus tacamahaca) - nazwa wspólna dla kilku gatunków topoli które wydzielają przyjemną balsamiczną woń (zwłaszcza klejące pąki i młode listki). Liście są grube, skórzaste i dość sztywne przez co "klekotają" na wietrze. Spody listków są białawe, czasem pokryte naciekami.
- topola włoska (Populus nigra Italica)- męska odmiana topoli czarnej (rozmnażana tylko wegetatywnie). Ma zwarty, kolumnowy pokrój. Dorasta do 35 m. Kora ciemnobrunatna. Liście długości 5-10 cm, długo zaostrzone, u nasady słabo sercowate, i z karbowano-piłkowanym brzegiem, nagie.
- topola berlińska - stosunkowo wyniosły i wąski pokrój. Gałęzie sterczą ostro w górę. Dorastają do 40 m wysokości. Są gęsto ulistnione. Masowo tworzą odrosty korzeniowe i odrośla pniowe. Liście długości do 12 cm mają kształt rombu.
- topola amerykańska, topola bawełnista, topola deltoidalna (Populus deltoides) - dorastają do 30–40 m wysokości, pień do 3,5 m średnicy. Korona szeroka, luźno ugałęziona. (4–10 cm długości i szerokości), deltoidalne wyrównane. Bardzo grubo ząbkowane. Ząbki zakrzywione i zakończone gruczołami, Cechą charakterystyczną jest płaski ogonek. W Polsce popularna jest odmiana Purple Tower, charakteryzująca się szeroko kolumnowym pokrojem i purpurową barwą liści przez cały okres wegetacyjny.
Warunki uprawy
Topola urośnie w każdej glebie, pod warunkiem, że jest dostatecznie wilgotna. Oczywiście na żyznym podłożu rośnie znacznie lepiej. Nawożenie topoli jest zbędne, chyba że pojawią się na liściach oznaki niedoboru któregoś ze składników. Drzewo można formować, ale jeśli ma rosnąć bez ingerencji w kształt korony to wystarczy usuwać tylko uszkodzone i uschnięte gałęzie. Topola ma dużą zdolność regeneracji, wytwarzanie odrostów korzeniowych, tolerancja na uciążliwości miejskie i przemysłowe oraz zdolność do zadowalania się nawet suchymi, ubogimi glebami sprawia że często nasadzane są w miastach. Pamiętajmy jednak żeby unikać sadzenia żeńskich drzew topoli w terenie gęsto zamieszkałym, gdyż mocno brudzą.
Choroby i szkodniki topoli choć są zmorą plantacji uprawnych to przy nasadzeniach nieprodukcyjnych nie stanowią istotnego zagrożenia dla posadzonych drzew. Najgroźniejsze z nich to:
- występujące na pniu: rak bakteryjny, zgorzel kory topoli, brunatna zgnilizna,
- atakujące liście: rdza topoli i Marssonina
- porażające system korzeniowy: opieńka i Rosellinia
Topole uszkadzane są często przez szkodniki owadzie, m.in. przez: rzemliki, białki, trociniarki, przyrostki, wołkowniki.
Topole w licznych odmianach i mieszańcach uprawiane są jako drzewa ozdobne, glebochronne i dla drewna.